Johan Heldenbergh speelt Karl Marx. Eén van de grootste acteurs kruipt in de huid van één van de grootste filosofen. Een geweldige en unieke combinatie, in een scenario en regie van Stefaan Van Brabandt.

‘De filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het komt erop aan haar te veranderen.’

In 2018 is het 200ste geboortejaar van Karl Marx. Geen filosoof heeft een grotere stempel op de wereldgeschiedenis gedrukt dan hij. Marx geldt als de belangrijkste theoreticus van het socialisme en communisme. En geen filosoof heeft ooit zoveel verdeeldheid gezaaid: afhankelijk van hoe zijn woorden werden geïnterpreteerd, is hij vervloekt en aanbeden, uitgespuwd en op handen gedragen. Hij werd beschouwd als een afgod en een bevrijder, maar zijn goede intenties hebben ook de weg naar de hel geplaveid: miljoenen mensen werden gedood in naam van de ‘marxistische bevrijding’.

 In de theatermonoloog ‘MARX’, geschreven en geregisseerd door Stefaan Van Brabandt,  kijkt één van de invloedrijkste denkers uit de geschiedenis terug op zijn bewogen leven en denken. 

Op zijn begrafenis waren amper zeven mensen aanwezig. Geen van zijn werken kregen tijdens zijn leven erkenning. Alles wat hij ondernam, mislukte. Zijn leven werd geteisterd door ziekte, armoede en conflicten. Hij was voortdurend op de vlucht, opgejaagd en verstoten door de machthebbers van zijn tijd. En voortdurend in onmin met zijn zogenaamde medestanders, door wie hij zich steeds pijnlijk misbegrepen voelde. Een tragisch en dramatisch leven vol paradoxen en tegenstrijdigheden. Maar bovenal een leven van engagement, liefde en vriendschap, steeds bijgestaan in de strijd tegen sociaal onrecht door zijn vrouw Jenny en zijn dierbare kameraad Friedrich Engels.

Filosofie dient niet om de wereld louter passief te beschouwen, vond Marx, maar heeft bovenal actief een sociale en kritische rol te vervullen: de wereld moet anders en beter worden, eerlijker en rechtvaardiger. Sociale onrechtvaardigheid kan enkel worden opgelost door de grondslagen van het maatschappelijk systeem te veranderen. De overheersende kapitalistische machten vernietigen de menselijkheid en moeten daarom worden bestreden en omvergeworpen. 

Waarin heeft Marx zich vergist? En waarin heeft hij gelijk gekregen? In welk opzicht is zijn filosofie vandaag nog steeds actueel, relevant en bevrijdend? Hoe kan Marx ons blijvend herinneren aan wat het betekent om volwaardig mens te zijn?

Marx’ kritische analyse van mens en samenleving, van de machten en structuren die de mens ketenen, is in onze tijd van besparingen, winst- en groeidenken meer dan ooit relevant en actueel. 

In tijden van onbehagen, onzekerheid en groeiende ongelijkheid is de theatermonoloog ‘MARX’ een confronterend, kritisch en gloedvol pleidooi voor vrijheid en menselijke waardigheid. 

‘MARX’ is deel twee in de filosofenreeks die theatermaker en filosoof Stefaan Van Brabandt de komende jaren maakt. Deel één was ‘Socrates’, gespeeld door Bruno Vanden Broecke. De werd door zo’n 30.000 bezoekers bezocht en pers en publiek waren unaniem enthousiast en keken toen al reikhalzend uit naar deel twee.  

Eerder werd aangekondigd dat Jan Decleir Marx zou vertolken.

Omwille van artistieke meningsverschillen gaat dat niet door. Johan Heldenbergh neemt de rol voor zijn rekening.

Organisatie: NTGent